Month: Aprel 2021

Hər hansı torpaq sahəsində tikinti obyektinin, xüsusən də binanın tikintisinə yalnız həmin torpaq sahəsinin avtomobil yoluna çıxışı olduğu hallarda yol verilir.

Tikinti obyekti aşağıdakı tələblərə uyğun layihələndirilməli və tikilməlidir:

• yanğın təhlükəsizliyi baxımından etibarlı və yanğına qarşı davamlı olmalıdır;

• sanitariya-gigiyena norma və qaydalarına uyğun olmalı, sağlam və təhlükəsiz yaşayış mühitinin formalaşdırılmasına xidmət etməlidir;

• istismar zamanı təhlükəsizlik baxımından etibarlı olmalı, istifadəçilər üçün arzuolunmaz risklərin meydana çıxmasına və ya bədbəxt hadisələrə (yıxılmaya, sürüşməyə, yanmaya, elektrik cərəyanının vurmasına və sairəyə) zəmin yaratmamalıdır;

• səs-küyün və vibrasiya təsirlərinin insan sağlamlığına təhlükə törətməyən həddi keçməməsini təmin etməlidir;

• istilik təchizatı, havalandırma, təbii və süni işıqlandırma, akustika (səs izolyasiyası və otaqların akustikası) tələblərinə uyğun olmalıdır;

• enerji resurslarına qənaət edilməsi və enerji səmərəliliyi ilə bağlı tələblərə uyğun olmalıdır;

• əlillərin və hərəkət imkanları məhdud digər şəxslərin tikinti obyektindən istifadəsi ilə bağlı zəruri infrastruktura malik olmalıdır (xüsusən də ümumi istifadə üçün nəzərdə tutulmuş tikinti obyektləri);

• tikintinin layihə sənədlərində layihədən əvvəlki və sonrakı dövrlərdə ərazidəki yaşıllıqların vəziyyətini göstərən məlumatlar tam və dürüst əks edilməli, yaşıllıqların salınması mütləq həmin yaşayış məntəqəsinin yaşıllıqla təmin edilməsi normasına uyğun olmalıdır.

Müharibə şəraitində, hərbi və ya fövqəladə vəziyyətlərdə, digər fövqəladə hallarda əhalinin həyat və sağlamlığının qorunmasını təmin etmək məqsədi ilə tikinti obyektlərinin layihələndirilməsi və tikintisi zamanı mülki müdafiə ilə bağlı tələblərə əməl olunması zəruridir.

Tikinti obyektinin sahəsinin və həcminin hesablanması qaydaları:

• Yaşayış binalarında mənzillərin ümumi sahəsi otaqların, yerləşgələrin (sanitar qovşağı, mətbəx, dəhliz, yığnaq yeri), habelə lociyaların, eyvanların, şüşəbəndlərin və terrasların sahəsi də daxil olmaqla hesablanır.

• Yaşayış binalarında mənzillərin ümumi sahəsi bayır və ara divarlarının, habelə məhəccərlərin yerləşdiyi sahələr nəzərə alınmadan hesablanır. Sobanın (buxarının) yerləşdiyi sahə də mənzilin ümumi sahəsinə aid edilmir.

• Yaşayış binalarında mənzillərin döşəmədən tavana qədər hündürlüyü 2,7 metrdən az olmamalıdır.

• Mansarda mərtəbələrinin bayır divarlar boyunca hündürlüyü 1,6 metrdən, yüksək hissəsində hündürlüyü 2,7 metrdən az olmamalıdır.

Bina və qurğuların layihələndirilməsi və tikintisi zamanı tikinti ərazisinin baş planı, memarlıq-planlaşdırma və konstruksiya bölmələri, mühəndis-kommunikasiya təminatı və inşaat materialları ilə bağlı yanğın təhlükəsizliyinə dair ümumi tələbləri (tikinti obyektlərinin etibarlılıq göstəricilərini, yanğın və partlayış təhlükəsizliyini, təbii və texnogen xarakterli təhlükəli (zərərli) təsirlərdən müdafiə tələblərini, tikinti materiallarının, məmulat və konstruksiyalarının keyfiyyət və uyğunluğu) şəhərsalma və tikintiyə dair texniki normativ hüquqi aktlar əsasında müəyyən edilir.

• Odadavamlı divarlar yanğının yayılmasının qarşısını almağın zəruri olduğu və bunu başqa şəkildə təmin etməyin mümkün olmadığı hallarda, xüsusən bitişik və ya qonşu binalar arasında məsafənin az olduğu hallarda və ya yanğın ehtimalının yüksək olduğu qurğularda inşa edilir.

• Dam örtükləri atmosfer təsirlərinə qarşı dayanıqlı və yanğından mühafizə qaydaları ilə nəzərdə tutulmuş hallarda odadavamlı olmalıdır.

• Şüşə dam örtükləri və ya işıq keçirən başqa dam örtükləri, dam örtüklərindəki pəncərələr və şüşələnmiş hissələr yanğın baş verəcəyi təqdirdə onun binanın digər hissələrinə və ya qonşu sahələrə yayılmasının qarşısını almaq baxımından şəhərsalma və tikintiyə dair normativ sənədlərin tələblərinə uyğun olmalıdır.

• Səkilərin, ictimai istifadədə olan digər ərazilərin və ya giriş-çıxış yollarının üzərinə çıxan dam örtüklərində hərəkət təhlükəsizliyinin tələb etdiyi hallarda, qarın və buzun düşməsinin qarşısını almaq məqsədilə mühafizə tədbirləri nəzərdə tutulmalıdır.

• Tikinti obyektlərinin mühəndis-kommunikasiya təminatı həmin obyektlərin təyinatına uyğun istismarı üçün yetərli olmalı və istifadə zamanı təhlükəsizlik tələblərinə cavab verməlidir.

• Mühəndis-kommunikasiya təminatı komponentlərinin tikinti obyektinin əsas fasadlarında, dam örtüklərində və sair fəza görünüşü sahələrində yerləşdirilməsi qadağandır. Göstərilən yerlərdə həmin komponentlər tikinti obyektlərinin mühəndis-kommunikasiya təminatı qaydalarında nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada binanın memarlıq üslubuna uyğun yerləşdirilməli və ya gizlədilməlidir.

Tikinti obyektinin təhlükəsiz istismarını təmin etmək üçün obyektin layihələndirilməsi mərhələsində aşağıdakılar nəzərə alınmalıdır:

• tikinti obyektinin təyinatına görə istismar şəraiti;

• ətraf mühitin tikinti obyektinə ehtimal olunan təsiri;

• tikintidə istifadə olunması nəzərdə tutulan tikinti materiallarının xassələri, tikinti materiallarının xassələrinin dəyişmə ehtimalı və onların təbiətin zərərli təsirlərindən mühafizəsinin mümkünlüyü.

Layihələndirmə zamanı dinamik yükləri və ya təsirləri qəbul edən konstruksiyalarda xüsusi mühafizə tədbirləri (rəqs söndürücüləri, vibroizolyasiya, qoruyucu konstruksiyaların perforasiyası və sairə) nəzərdə tutulmalıdır. Dinamik yüklərin təsirinə məruz qalan konstruktiv elementlər onların dayanıqlığı və möhkəmliyi ilə bağlı hesabatların nəticələri nəzərə alınmaqla layihələndirilməlidir.

Yuxarıda göstərilmiş tələblərlə bağlı qaydalar müvafiq icra hakimiyyəti orqanı – yerli icra hakimiyyəti orqanı, Bakı şəhərinin və digər şəhərlərin inzibati ərazisində isə Azərbaycan Respublikası Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsi tərəfindən müəyyən edilir.

Benefisiar.org

Kondisioner seçimi kifayət qədər mürəkkəb proses olduğundan bu işi peşəkarlara həvalə etməyiniz düzgün olardı, lakin  bu gün Azərbaycanın iqlim avadanlıqları bazarında külli miqdarda fırıldaqçı və qeyri peşəkarların olmasını nəzərə alıb  aşağıda sadalanan məlumatları  bilməyiniz gələcəkdə yarana biləcək problemlərdən sizi xilas edəcək və aldanmanın qarşısını alacaq.

Kondisioner gücünün seçilməsi:

Kondisionerlərin güclərini daha dəqiq olaraq seçmək üçün texniki mühəndis hesabatı lazımdır ki, burada otağın həcmi, təyinatı, pəncərə sahəsi, divarların qalınlığı, döşəmə və tavanının materialları , cəhətləri  (şimal, cənub, qərb, şərq və s. ), işıqlandırma (lampalar, lüminisent, led işıqlar və s. ),  ofis (kompyuter printer, skanner və s. )  və məişət texnikasından  (televizor, soyuducu, qaz peçi və s. ), otaqda oturan, işləyən və ya hərəkət edən  insanlardan ayrılan istilik, havalandırma vasitəsilə yaranan itkilər və s.  nəzərə alınmalıdır.

Ancaq bütün bulara baxmayaraq, əgər siz mənziliniz və ya eviniz üçün kondisioner seçimi etmək istəyirsənizsə asan hesablana bilinən metodlardan istifadə edə bilərsiniz ki, bunlardan biri də aşağıdakı qaydadadır.

Otağın eni, uzunluğu və hündürlüyünü  bilib həcmini hesablayırıq (V = en × uzunluq  × hündürlük) və alınan rəqəmi  35 ~ 50 arası əmsala vuraraq  tələb olunan soyutma gücünü Vattla tapırıq və Kilovatta çevirmək üçün 1000 -ə bölürük.   Əmsalın seçimi isə otağın təyinatından, cəhətlərindən, yerləşməsindən, divarlarının, döşəməsinin  və tavanının materialından və pəncərə sahəsinin ölçüsündən asılı olaraq dəyişilir.

Məsələn, eyni həcmli lakin müxtəlif təyinatlı otaqlarn soyutma gücləri fərqli ola bilər.

Məsələn zal otağı üçün kondisioner seçdikdə  müxtəlif tədbirlərin keçirilməsi  zamanı qonaqların olmasını, adətən zal sahələri böyük olduğundan  həmin otaqların pəncərə sahələrinin də böyük olmasını və zalla hollun  qapısının həmişə açıq olmasını nəzərə alaraq əmsalı 45 və ya 50 olaraq nəzərə almaq  lazımdır.

Yataq otağı üçün kondisionerin soyutma gücünü  hesabladıqda  həmin otaqda insan yatarkən soyuq olmamasını və adətən həmin otaqda kondisionerin gecələr işləməsini nəzərə alaraq əmsalı 35 olaraq seçə bilərsiniz.

Zal 40m2 × 3metr = 120 m3 × 45 = 5400 / 1000 = 5. 4 Kvt / saat

Yataq otağı 40m2 × 3metr = 120 m3 × 35 = 4200 / 1000 = 4. 2 Kvt  / saat

Gördüyünüz kimi müxtəlif təyinatlı lakin eyni həcmli otaqların soyutma gücləri də müxtəlif oldu.

Bəzi istehsalçılar vardır ki, onlar soyutma və ya isitmə güclərini BTU/ saat ilə göstərirlər. Kilovattdan BTU -ya keçid üçün isə   1 Kvt = 3412 BTU  ölçü vahidindən istifadə edərək lazım olan kondisioneri tapa bilərik.

Kondisionerin elektrik  enerjisi sərfiyyatının seçilməsi:

Qeyd etmək istərdik ki, məhsuldarlığın göstəricisi olan Kvt /saat – la  elektrik enerji sərfiyyatı olan      Kvt /saat – ı qarışdırmaq olmaz.  Çoxları elə düşünür ki, bu eyni göstəricidir amma bu tamamilə yanlış fikirdir.  Əgər kondisionerin sərf etdiyi elektrik enerjisi sərfiyyatı sizin üçün önəmlidirsə kondisioner seçimi etdikdə aşağı enerji sərfiyyatı ilə yüksək soyutma və isitmə məhsuldarlığı olan avadanlıqları seçmək məsləhətdir.  Bunun üçün  təbii ki, yüksək enerji effektivliyinə və faydalı iş əmsalına malik inverter texnologiyalı kondisionerləri seçsəniz istehsalçıdan və modeldən asılı olaraq elektrik enerjisinə 40 %-ə qədər qənaət edə bilərsiniz ki, bu da sizin büdcənizi artıq xərclərdən azad edəcək .  Ona görə də elektrik enerjisi sərfiyyatı və ya  kondisonerin hansı enerji effektivlik sinfinə (A, A+, A++, A+++)  aid olması haqqında satıcının  şifahi məlumatlarını deyil istehsalçının internetdə yerləşdirdiyi rəsmi məlumatları gözdən keçirməniz məsləhətdir.

Kondisioner tipinin seçilməsi :

Əsas məqamlaran biri kondisioner tipinin seçilməsidir.  Kondisioner tipinin seçilməsi dedikdə evinizin, otağınızın və ya obyektinizin  dizaynına, interyerinə texniki cəhətdən funksionallığına uyğun tipin seçilməsidir.

Əgər siz otağınızın və ya obyektinizin tavanını hər hansı fiqurlarla və ya formalarla aşağı salaraq yığdırmaq istəyirsınizsə və  daxili divarlarda və ya döşəmədə heç bir kondisioner qurğusu istəmirsinizsə  onda siz kasset və kanal tipli kondisionerləri seçməlisiniz.  Kanal və kasset tipli kondisionerlər asma tavanın altında yerləşdirilir, nisbətən kiçik gücdə olanları   mənzil və ya evlər üçün  istifadə olunur.  Divar tipli kondisionerlərin gücləri  nisbətən kiçik olduğundan (8. 7 kvt.  – 30 000 BTU) kasset (15. 0 kvt.  – 51 000 BTU) və kanal tipli (28. 0 kvt.  – 100 000 BTU) kondisionerlərin gücləri daha yüksək olduğundan onların    alış veriş mərkəzlərinin, kinoteatrların, restoranların, kitabxanaların və s.  nisbətən böyük sahəli obyektlərin   soyudulub isidilməsində rolu əvəzedilməzdir.  Divar tipli kondisionerlərdə  kondensat suyu mütləq  maili olaraq aparıldığı halda  kasset və kanal tipli kondisionerlər əsasən  drenaj pompası ilə təchiz olunduğundan yaranmış  kondensat suyunun bayıra çıxarılması daha asanlaşır.  Bütün iqlim avadanlıqları quraşdırılarkən  soyuq və ya isti hava axınının pəncərə istiqamətinə yönləndirilməsi məsləhət görülür.

Əgər siz otağınızın tavanını aşağı salmaq istəmirsinizsə və ya buna texniki cəhətdən imkan yoxdursa onda siz divar, döşəmə və sütun tipli kondisionerlər seçə bilərsiniz.

Adətən döşəmə tipli kondisionerlər hündürlüyü nisbətən aşağı olan  və kondisionerin quraşdırılması üçün nəzərdə tutulan divarın hündürlüyü az olan mansard sahələri üçün istifadə olunur ki, bu da belə sahələrin soyudulub isidilməsi problemini asanlıqla həll edir.

Sütun tipli kondisionerlər yüksək məhsuldarlığa (15kvt – 51 000 BTU)  malik olduğundan böyük zalların soyudulub isidilməsində əlverişli yer tutur.  Belə tip kondisionerlərdə hava miqdarın çoxluğuna görə səs səviyyəsi nisbətən yüksək olduğundan    bunları yataq və istirahət  otaqları üçün almaq məsləhət görülmür.

Kondisionerin səs səviyyəsinin seçilməsi:

Müxtəlif istehsalçıların  eyni soyutma və ya isitmə məhsuldarlığına malik kondisionerlərinin

səs səviyyəsi də müxtəlif ola bilər.  Adətən çoxları belə düşünür ki, kondisionerin məhsuldarlığı nə qədər çoxdursa onun səs səviyyəsi də bir o qədər artmalıdır  amma bu həmişə belə deyil.  Qiyməti nisbətən  baha olan modellərdə  yüksək texnologiyalar və maya dəyəri yüksək olan materiallardan istifadə etməklə  aşağı səs səviyyəsinə nail olunur. Məhz bu  və ya başqa göstəricilər malın maya dəyərinin artmasına səbəb olur.

Kondisionerin istehsalçısının və ya Brendinin seçilməsi:

Geniş azad iqdisadi münasibətlər və əlaqələr nəticəsində bu gün Azərbaycan kondisioner bazarına  bir çox ölkələrdən iqlim avadanlıqları və ya kondisioner sistemləri idxal edilir.  Amma çox təəssüf ki, idxal olunan malların hamısı keyfiyyətli deyil və hətta texniki parametrləri (soyutm və isitmə gücləri, səs səviyyələri, hava miqdarı, elektrik enerjisi sərfiyyatı və enerji effektivlik sinfi) standartlara uyğun gəlmir.  İlk növbədə,  seçim edərkən  brendin tanınma dərəcəsinə, məşhurluğuna, qiymətinə və başqa alıcılar tərəfindən verilmiş irad və rəylərə fikir verib aldanmamağınızı məsləhət görürük.  Malın qiymətinin çox ücüz olması da şübhə doğurmalıdır.  Dünyaca  məşhur brendlər öz məhsullarını laboratoriya şəraitində  müxtəlif testlərdən keçirərək keyfiyyətə nəzarət edir və alıcı məmnuniyyətini üstün tutaraq  öz adının və brendinin  məhsullarını   inkişaf etdirir,    daha da təkmilləşdirir, mükəmməlliyinə nail olur.

Kondisioner üçün montaj ustasının seçilməsi:

Bu gün Azərbaycanın əmək bazarında  bütün sahələrdə olduğu kimi iqlim avadanlıqları montajı üzrə  müxtəlif bilik və təcrübəyə  malik olan ustalar və ya briqadalar  çoxdur.  Kondisioner seçimini edib əgər onu tanımadığınız və zəhmət haqqı nisbətən aşağı olan ustanın vasitəsilə quraşdırmaq və ya montaj etdirmək istəyirsinizsə  bunu etməyin.  Əvvəla kondisioner satan şirkətlər  mallara  zəmanət vermək üçün  özlərinin servis ustaları tərəfindən  montaj edilməsini məsləhət görür və gələcəkdə yarana biləcək problemlərin həlli üçün siz telefonu söndürülmüş usta axtarışındansa rəsmi servisə müraciət etsəniz  problemlərdən uzaq ola bilərsiniz.  Çoxları elə düşünür ki, kondisionerin montajı asan və diqqət tələb etməyən bir işdir, bu tamamilə yanlış fikirdir.  Kondisioner montajı çətin, məsuliyyət tələb edən və mürəkkəb işdir. Birincisi montaj  zamanı qiyməti heç də ucuz olmayan  müxtəlif  peşəkar alətlərdən istifadə edilməlidir və yalnız tərübəsi və peşəkarlığı olan usta və şirkətlər bu alətlərə sahibdir. İkincisi isə kondisioner alan zaman bu şirkətin iqlim avadanlıqları sahəsində ixtisaslaşmış olduğu şirkətdən almağınız məsləhət görülür , hansılar ki, yalnız iqlim avadanlıqlarının satışı, quraşdırılması , servisi ilə məşğul olur və ustalara və ya servis işçilərinə vaxtaşırı keçirdiyi təlim – ixtsasartıma kursları sayəsində daha peşəkar səviyyədə müştərilərə xidmət göstərir. Yaxşı usta keyfiyyətsiz kondisioneri peşəkarcasına montaj edərək brendi qaldıra bilər, pis usta isə keyfiyyətli kondisioneri pis montaj edərək brendi hörmətdən sala bilər.

Hörmətli izləyicilər yuxarıda sadalanan məqamlardan başqa kondisioner seçimi etdikdə bir sıra başqa sadalanmayan göstrərici, funksiya və xüsusiyyətlər də var ki, bunlar da kondisioner seçimində öz rolunu oynayır.  Bunlara  hansı  hava filterlərinin  (Nano platinium, Anti oksidant, Anti allergen, Anti bakterial, Aktiv karbon və s. ) , əlavə funksiyaların (Avtorestart , İ feel,  3D İ see sensor, 3 D Airflow, İ save, həftəlik gə ya günlük Timer, Long  və s. ) olması  və  iç blokların hava miqdarının  otağın havasını  1 saat ərzində minimum 5-6 dəfə mübadilə etməsi xüsusiyyətinin  olması  aiddir.

Bütün qeyd olunanları nəzərə alaraq kondisioner seçiminizi düzgün etmənizə ümid edirik.